حج عمره
عمره چیست؟
عمره، سفری معنوی به سرزمین مکه است که در هر زمان از سال می توان انجام داد. این سفر شامل انجام اعمالی خاص در سرزمین مکه است که عبارتند از:
طواف: طواف، دور زدن خانه کعبه است که هفت بار انجام می شود.
سعی بین صفا و مروه: سعی، دویدن بین دو کوه صفا و مروه است که هفت بار انجام می شود.
عُمره مجموعه‌ای از اعمال است مانند مناسک حج که در زیارت کعبه انجام می‌شود. انجام‌دادن عمره درصورت وجود شرایطش، یک بار در عمر، واجب و بیشتر از آن مستحب است.
عمره دو قِسم دارد: عمره تَمَتُّع و عمره مُفرَده.
عمره تمتع بخشی از اعمال حج است و در ماه‌های حج انجام می‌شود.
عمره مانند حج، با چهار شرطِ عقل، بلوغ، آزادبودن (برده‌نبودن) و استطاعت واجب می‌شود. اِحرام، طواف، نماز طواف، سعی بین صفا و مروه و تقصیر از مناسک عمره‌اند. عمره مفرده و عمره تمتع در برخی مناسک با هم تفاوت دارند.
برپایه احادیث، عمرهٔ ماه رجب، از عمره دیگر ماه‌ها بافضیلت‌تر است.
شرایط وجوب عمره
شرایط وجوب عمره، مانند شرایط وجوب حج است؛یعنی عمره زمانی واجب می‌شود که انسانْ عاقل، بالغ و آزاد باشد (برده نباشد)، و همچنین استطاعت داشته باشد.استطاعت یعنی برخورداری از توانایی جسمی و مالی، داشتن زمان کافی و بازبودن مسیر.
مناسک عمره
عمره مُفرَده و عمره تَمَتُّع در برخی مناسک مشترک‌‌اند و در برخی دیگر با هم تفاوت دارند. در هر دو عمره به‌ترتیب این اعمال انجام می‌شوند:
اِحرام، طواف، نماز طواف، سعی بین صفا و مروه و تقصیر.
تفاوت‌های آنها هم به‌شرح زیر است:
در عمره مفرده بعد از موارد فوق، طواف نساء و نماز طواف نساء هم باید انجام شود.
احرام در عمره تمتع تنها در ماه‌های مخصوص حج (شوال، ذی القعده، ذی‌الحجه) انجام می‌شود، ولی در عمره مفرده منحصر به زمان خاصی نیست.
در عمره مفرده، می‌توان به‌جای تقصیر (چیدن مقداری از مو یا ناخن) عمل حلق (تراشیدن سر) را انجام داد؛ اما در عمره تمتع فقط باید تقصیر انجام داد.
میقات عمره تمتع الزاماً یکى از مواقیت پنج‌گانه است؛ اما میقات عمره مفرده، علاوه‌بر مواقیت پنج‌گانه می‌تواند «اَدنَى‌الحِلّ» (نزدیک ترین محل در خارج از حرم) باشد.
اصطلاح‌شناسیِ عمره
عُمرةالاسلام، عمره تَحَلُّل یا فَوات، عمره مَبتوله، عمره قِران و عمره اِفراد ازجمله اصطلاحات درباره عمره‌اند که توضیحشان در زیر می‌آید:
عمرةالاسلام: عمرهٔ بار اول را که به‌خودی‌خود واجب است، عمرةالاسلام می‌گویند. این عمره در مقابل عمره مستحب و همچنین عمره‌ای قرار دارد که با نذر و مانند آن واجب می‌شود.
عمره تَحَلِّل یا فَوات: عمره‌ای است که در آن حج‌گزار پس از احرام‌بستن بنابه علتی نمی‌تواند، حجش را تمام کند. برای همین، انجام‌دادن اعمال حج از عهده او برداشته می‌شود و باید با گزاردن این عمره از احرام خارج شود.
عمره مَبتوله: نام دیگر عمره مفرده است. به‌علت آنکه عمره مفرده جدا از اعمال حج است، به آن مبتوله (بریده‌شده) می‌گویند.
عمره قِران: عمره کسی ست که وظیفه‌اش حج قِران است.
عمره اِفراد: به عمره کسی می‌گویند که باید حج اِفراد انجام دهد.
فلسفه حج عمره
عمره ، بریدن از خلق و رویکردی به سوی حق است ؛ سفر از خلق به حق و دور شدن از غیر خدا ، انسان با رفتن به حج عمره مزه ای از ملکوت می چشد . او خموشی است که به بارگاه نور ، بهجت و سرور راه یافته است ، سلوک حج عمره منازل و مقاماتی دارد که دیدار حق ، اوج آن است ؛ حج عمره راه رستگاری و فوز عظیم است .
هر عبادتی مخصوص کاری است ، اما عمره تنها عبادتی است که تمام عبادت ها را در برمی گیرد . در عمره نماز ، استغفار و زهد معنا می شود . فلسفه اشک در عمره نمودار می گردد . راز و نیاز با خدا ، نجوا و همنشینی با او در کنار خانه اش به اوج می رسد . زائر چون ستاره ای درخشان در آسمان تاریکی ها می درخشد و نامش در دفتر خدا ثبت می شود . انسانی که به عمره می رود ، میهمان خداست و خدا از او میزبانی می کند . زیارت خانه خدا ، و گردش به دور خانه یار ، از غذاهایی است که خدای سبحان بر سر سفره خود نهاده است تا باریافتگان ملکوت از آن بهره بگیرند .
